Bebeklerde yenidoğan döneminden başlayarak mide-gaz-bağırsak problemleri yaşanabiliyor. Sağlıklı sindirim ve boşaltım sistemine sahip bebeklerde genellikle günde en az 1 defa kaka çıkışının olduğu gözlemlenmiştir. Ama eğer bebeğiniz gün içinde kaka yap(a)mıyorsa bunun birçok nedeni olabilir.
NEDENLER
- Anne Sütünden Geçen Gaz
Bebeğinizin ilk gıdası anne sütüdür. 6.aya kadar eğer mama desteği almıyorsa bütün besin ihtiyacını sizin sütünüzden karşılayacaktır. Bu süreçte yediğiniz besinlerden sütünüze gaz geçebileceğinden sizin de yediklerinize özen göstermeniz gerekmektedir. Bu nedenle bebeğinizi sindirimini ve boşaltımını zorlayacak çiğ meyve/sebze, lahana, brokoli, karnabahar gibi gaz yapıcı sebzeler, süt ve süt ürünleri… gibi besinleri diyetinizden bir süreliğine çıkartmanız faydalı olacaktır. Ayrıca yemeklerinize kimyon, rezene gibi gaz giderici baharatlardan ekleyerek hem kendinizin hem de bebeğinizin sindirim ve boşaltım sistemini olumlu destekleyebilirsiniz. Bunun yanında eczanelerde satılan doğal içeriğe sahip anne-bebek çaylarını da doktorunuza danışarak diyetinize ekleyebilirsiniz.
- Hazır Mama İçeriği
Eğer bebeğiniz anne sütü haricinde ek olarak veya sadece mama alıyorsa verdiğiniz mamanın içeriği bebeğinizin sindirim ve boşaltım sistemini olumsuz etkiliyor olabilir. Bu durumda kullandığınız mamanın markasını değiştirme veya su miktarını arttırarak (sulandırarak) kullanma gibi çözüm yollarına başvurabilirsiniz. Bu durumda mutlaka doktorunuza da danışarak tavsiyelerini almanız faydalı olacaktır.
- Susuzluk
Özellikle mama desteği alan bebeklerde susuzluk çok sık görülebilir. Bu durumda hazırladığınız mama içeriğine biraz daha su ekleyerek ilerleyebilirsiniz. Ama anne sütü alan bebekler de nadir de olsa susuzluk yaşayabilirler. Burada sizin tükettiğiniz sıvı miktarını arttırmanız sütünüzün yapısını sulandıracağından bebeğinizin sindirim sistemi için gerekli tüm sıvı ve vitaminleri ona sağlayacaktır.
- Katı Gıdalar
6.aydan itibaren başladığınız ek gıdaların içeriği de bebeğinizin mide-bağırsak hareketlerini olumsuz etkileyebilir. Burada doktorunuzun da tavsiyesiyle bebeğinize ayına uygun gıdalar deneterek ilerlemeniz (3 gün kuralına sadık kalarak) ve her gıdadan sonra bebeğinizin mide-bağırsak hareketlerini gözlemlemeniz faydalı olacaktır.
- Süt/Protein Alerjileri
Anne sütü alan bebeklerde annenin tükettiği gıdalar doğrudan anne sütü yardımıyla bebeğe geçer. Bazı bebeklerde annenin tükettiği protein (yumurta, et, balık, mercimek…) veya süt ve süt ürünlerine karşı alerji olabilir. Bu konuda kesin sonucu öğrenebilmek için doktorunuza danışmanızı tavsiye ederim.
- Beslenme Pozisyonu
Bebeklerin beslenme pozisyonları da gaz sıkıntısını tetikleyebiliyor. Eğer bebeğinizi yatay pozisyonda besliyorsanız emme aşamasında daha fazla gaz yutacak ve yuttuğu gazları çıkarmakta güçlük çekecektir. Bu durumu çözmenin yolu bebeğinizi açılı şekilde hafif oturur pozisyonda beslemeniz olacaktır. Böylece midesinde sütler aşağı giderken gazlar üstte kalarak daha kolay çıkabilecektir.
ÇÖZÜMLER
- Ilık Duş
Küvet içine dolduracağınız sıcağa yakın bir ılık suda bebeğinizi bir süre tutmanız bağırsak kaslarının rahatlamasına neden olacak ve kaka sürecini kolaylaştıracaktır.
- Masaj
Özellikle ılık duş sonrası bebeğinize uygulayacağınız rahatlatıcı masaj hareketleri kaslarının gevşemesine yardım edecektir. Bunun için rahatlatıcı ve gaz giderici doğal bebek yağlarından/kremlerinden faydalanabilirsiniz. Yapılan araştırmalar günde 2 defa masaj yapılan bebeklerin 14 günün sonunda mide-bağırsak hareketlerinin daha düzenli çalıştığını kanıtlıyor.
Masajı karın ve bağırsak bölgesine saat yönünde uygulayabilirsiniz.
Karın bölgesine ek olarak ayak altına uygulayacağınız masaj da bebeğinizin bağırsaklarını uyararak harekete geçirecektir. Ayak altına uygulama yaparken bebeğinizin ayağının iç ayasına saat yönünde baskı yaparak uygulamada bulunabilirsiniz. Bu süreçte doğal yağlardan faydalanmanız işinizi kolaylaştıracaktır.
- Hafif Egzersizlerden Faydalanmak
Biz yetişkinler gün içerisinde devamlı hareket ettiğimiz için boşaltım sistemindeki kaslarımız uyarılır. Ancak 1 yaşından önce bebeklerde bu pek mümkün değildir. Bu nedenle bebeğinizin bağırsaklarını harekete geçirmek için pratik egzersizlerden faydalanabilirsiniz. Bunların en bilinir ve işe yarayanı bisiklet çevirme hareketidir. Bebeğinizi günde 3 defa yere sırt üstü yatırın ve bacaklarını sağ ve sol olarak sırasıyla karnına doğru bastırıp rahat bırakın. Biz yetişkinlerin yaptığı yerde bisiklet çevirme hareketi gibi düşünebilirsiniz. Bu hareketi her bir bacak için en az 10 defa yapabilirsiniz. Dikkat edilmesi gereken nokta bebeğinizin midesini rahatsız etmemesi ve kusmayı tetiklememesi için egzersizi beslenmeden hemen sonra yapmamanız.
- Beslenme Pozisyonunu Değiştirmek
Bazen bebeğinizin midesinde biriken gazın çıkabilmesi için bebeğinizin hareket etmesi gerekir. Ancak 6.aydan itibaren çok hareket edemeyen bebekler için bu yardımı sizin yapmanız gerekecektir. Eğer bebeğinizi besledikten bir süre sonra yatırdığınızda kıvranmalar ve ağlamalar gözlemliyorsanız o zaman mutlaka bir kucağınıza alın ve bir süre dik pozisyonda tuttuktan sonra tekrar yatırın. Bir süre sonra gazını kolayca çıkardığını göreceksiniz. Tabi bu süreçte mümkün olduğunca beslendikten hemen sonra yatırmamaya özen gösterin. Bebeğinizi kucağınızda beslerken pozisyonunun çok yatay olmamasına dikkat etmelisiniz. Onu hafif dik pozisyonda beslemeniz daha sağlıklıdır. Anne sütü için uykulardan en az 30 dk, mama için de en az 45 dk sindirim zamanı ayırmak bebeğinizin uyku sürecini rahat geçirmesine katkı sağlayacaktır.
Faydalı olması dileğiyle,
Sevgiler,
Cansu Özel
Bebek Uyku Danışmanı